Ụlọ Nche Ncheta Kigali dị na otu n'ime ọtụtụ ugwu ndị gbara obodo ukwu Rwanda . Site n'èzí, ọ bụ ụlọ mara mma na-acha ọcha na-acha na-acha ọcha na ubi - ma Center na-atọ ụtọ aesthetic bụ dị nnọọ iche na ihe egwu na-ezo n'ime. Ihe ngosi nke Ụlọ Ọrụ na-akọ akụkọ banyere mgbukpọ ndị Rwanda nke 1994, bụ nke gburu ihe dịka otu nde mmadụ.
Kemgbe ọtụtụ afọ kemgbe a bịara mara mgbukpọ ahụ dị ka otu n'ime arụ ndị kasị njọ, ụwa ahụtụbeghị.
Akụkọ banyere ịkpọasị
Iji ghọta ozi ozi Center ahụ nke ọma, ọ dị mkpa ịghọta ọdịda nke mgbukpọ 1994. Aghagburu mkpụrụ maka ime ihe ike mgbe a kpọrọ Rwanda ka ọ bụrụ ógbè Belgium n'oge Agha Ụwa Mbụ. Ndị Belgian nyere kaadị ndị amaala ndị Katọlik kaadị amaokwu, kewaa ha dị iche iche agbụrụ - gụnyere ndị ka ukwuu Hutus, na ndị Tutsis dị nta. E weere ndị Tutsis dị ka ndị ka elu karịa ndị Hutus ma nye ha nkwado mgbe ọ bịara n'ọrụ, agụmakwụkwọ na ikike obodo.
O doro anya na omume a na-ezighị ezi kpatara oké iwe n'etiti ndị Hutu, iwe iwe n'etiti agbụrụ abụọ ahụ gbakọrọ mkpọrọgwụ. Na 1959, ndị Hutus nupụrụ isi megide ndị agbata obi ha Tutsi, na-egbu ihe dị ka mmadụ 20,000 na-amanye ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 300,000 ịgbapụ gaa ná mba ndị dị ka Burundi na Uganda.
Mgbe Rwanda nwetara nnwere onwe na Belgium na 1962, Hutus weghaara mba ahụ.
Ịlụ ọgụ n'etiti ndị Hutus na ndị Tutsis gara n'ihu, na ndị gbara ọsọ ndụ site na ndị òtù ikpeazụ na-emecha Rwandan Patriotic Front (RPF). Ndị agha ahụ mụbara ruo 1993 mgbe e tinyere aka na nkwekọrịta udo n'etiti RPF na onyeisi ndị Hutu bụ Juvenal Habyarimana.
Otú ọ dị, na 6 April 1994, a gburu President Habyarimana mgbe a gbagburu ụgbọelu ya na Kigali Airport. Ọ bụ ezie na ọ ka na-ejighị n'aka na onye kpatara ọlụlụ ahụ, nkwụghachi maka Tutsis dị ngwa ngwa.
N'ihe na-erughi otu awa, ndị agha Hutu extremist dị iche iche Interahamwe na Impuzamugambi nwere akụkụ nke isi obodo ahụ ma malite ịkụcha Tutsis na Hutus na-adaghị adaba nke guzoro n'ụzọ ha. Ndi ochichi nke Hutus bu ndi ochichi, ndi kwadoro igbue a ruo n'ókè nile na Rwanda dika ahihia. Ogbugbu a mebiri mgbe RPF meriri ịchịkwa ọnwa atọ mgbe e mesịrị - ma n'oge ahụ, e gburu mmadụ 800,000 na otu nde mmadụ.
Ahụmahụ njem
N'afọ 2010, enwere m ihe ùgwù nke ịga Rwanda na ịga na Ụlọ Nche Ncheta nke Kigali n'onwe m. Amaara m ntakịrị banyere mgbukpọ ahụ n'akụkọ ihe mere eme - ma ọ dịghị ihe kwadebere m maka mkpasu iwe obi m na-achọ inweta. Njem ahụ malitere site na akụkọ mkpirikpi nke pre-colonial Rwanda, na-eji nnukwu ngosi ngosi, ihe nkiri vidio ochie, na ihe ndekọ ihe nkiri iji gosipụta otu òtù Rwandan dị n'otu nke Hutus na Tutsis biri na nkwekọ.
Ihe ngosi ahụ na-enwewanye iwe na ozi gbasara agbụrụ agbụrụ nke ndị Belgium na-achị, ndị na-esote ihe mgbasa ozi nke ndị ọchịchị Hutu mechara mee ka ndị Tutsis ndị a chụpụrụ.
N'ọnọdụ maka mgbukpọ ahụ, abatara m n'ime ụlọ nke jupụtara n'ọkpụkpụ mmadụ, gụnyere obere okpokoro isi na ụmụ nwanyị nwụrụ anwụ. E nwere vidio vidio nke mmeko nwoke na igbu egbu, na ndị na-anwụ anwụ na-akọ akụkọ banyere ọdachi onwe ha.
Okpukpọ iko na-eme ụlọ machetes, klọb, na mma a na-eji ịkụ ọtụtụ puku n'ime eriri mile nke ebe m nọ. E nwere akụkọ banyere ndị dike bụ ndị tinyere ndụ ha n'ihe ize ndụ iji zoo ndị a ga-egbu ma ọ bụ iji zọpụta ụmụ nwanyị site na mmeko nwoke ahụ bụ nke bụ akụkụ nke igbu egbu. Enwerekwa ihe omuma banyere ihe mgbukpọ nke mgbukpọ ahụ, site na ịkọ ọnyà ndị ọzọ n'ime ogige ndị gbara ọsọ ndụ iji kọwaa nkọwa mbụ nke nzọụkwụ iji mee ka ha dị ná mma.
Maka m, ihe kachasị njọ bụ ihe nchịkọta foto nke na-egosi ụmụaka gburu n'enweghị echiche nke abụọ n'oge okpomọkụ ọbara.
A na-ejikọta foto ọ bụla na ihe ndetu ihe oriri ụmụaka, ihe eji egwuri egwu, na ndị enyi ya - na-eme ka ọnwụ ha na-eme ihe ike ka njọ. Tụkwasị na nke a, enweghi m enyemaka nke mba mbụ ndị ụwa, bụ ndị ọtụtụ n'ime ha kwụsịrị ileghara ihe egwu ndị na-eme na Rwanda.
Ngalaba Ncheta
Mgbe njem ahụ gasịrị, ọrịa obi m na uche m jupụtara n'ihe oyiyi nke ụmụ nwụrụ anwụ, esiri m n'èzí banye n'anyanwụ na-enwu gbaa nke ogige Center. N'ebe a, ili ozu na-eweta ebe izu ike ikpeazụ maka ihe karịrị puku mmadụ iri abụọ na iri abụọ. A na-eji akara dị iche iche mara ha na nnukwu okooko osisi, a na-edekwa aha ndị a maara na ha nwụnahụrụ maka ụmụ ha na mgbidi dị nso. E nwere ogige rose na ebe a kwa, achọpụtara m na ọ na-enye oge dị ezigbo mkpa iji nọdụ ma na-egosipụta.
Echiche Ekere
Ka m na-eguzo n'ubi ndị a, enwere m ike ịhụ ebe mgbochi na-arụ ọrụ na ụlọ ọrụ ọfịs ọhụrụ na-eto na etiti Kigali . Ụmụ akwụkwọ nọ na-achị ọchị ma na-agafe ọnụ ụzọ ámá obodo na-aga n'ụlọ maka nri ehihie - na-egosi na n'agbanyeghị oké egwu egwu nke mgbukpọ ahụ mere nanị afọ abụọ gara aga, Rwanda amalitela ịgwọ. Taa, a na-ewere gọọmentị dị ka otu n'ime ụlọ kachasị mma n'Africa, na n'okporo ámá ndị na-acha ọbara ọbara na ọbara bụ ndị kasị dịrị nchebe na kọntinent ahụ.
Ụlọ ọrụ ahụ nwere ike ịbụ ihe ncheta nke omimi nke mmadụ nwere ike ịdata na ntụsara ahụ nke ụwa ndị ọzọ nwere ike ilegide anya n'ihe ọ na-achọghị ịhụ. Otú ọ dị, ọ na-eguzosi ike dị ka ihe akaebe maka obi ike nke ndị ahụ lanarịrị iji mee ka Rwanda bụrụ mba mara mma ọ bụ taa. Site na mmụta na mmetụta ọmịiko, ọ na-enye ọdịnihu dị mma na olile anya na a gaghị ekwe ka mmejọ ndị yiri nke a mee ọzọ.
E degharịrị isiokwu a ma degharịa ya ọzọ site n'aka Jessica Macdonald na Disemba 12, 2016.