Nye ndị nwere mmasị na nkà mmụta ihe ochie na palaeontology, e nwere ihe ndị ọzọ na Tanzania karịa ka egwu ya dị egwu na oke osimiri mara mma. N'ịbụ nke dị n'okporo ụzọ site na Ndagwurugwu Ngorongoro na Serengeti National Park , Olduvai Gorge (nke a maara dị ka Oldupai Gorge) bụ ihe ijuanya na saịtị kachasị dị na mbara ala nke mbara ala, n'ihi nchọta nke usoro nchịkọta nke na-edepụta mmalite nke ihe a kpọrọ mmadụ.
Ndị na-eme njem na mpaghara ahụ nwere ike ijikọta njem na Olduvai na nleta Sandft Shifting, bụ ugwu mgbawa nke na-agafe n'ọzara na ọnụego 55 mita / 17 kwa afọ.
Ihe dị mkpa nke Olduvai
N'afọ ndị 1930, ndị ọkà mmụta ihe ochie bụ Louis na Mary Leakey malitere usoro nchịkọta dị ukwuu na Olduvai Gorge mgbe ha nyochara ihe ndị ebumpụta ụwa na-ekpughe n'ebe ahụ afọ ole na ole gara aga site n'aka ọkà mmụta ihe ochie nke Germany bụ Hans Reck. N'ime iri afọ ise na-esonụ, ndị Leakeys mere ọtụtụ nchọpụta dị ịrịba ama nke gbanwere nghọta ụwa banyere ebe anyị si abịa, na-eduga n'ikpeazụ na agbụrụ mmadụ sitere n'Africa. Otu n'ime ihe kachasị mkpa nke nchọpụta ndị a bụ Nutcracker Man, aha e nyere na foduru nke Paranthropus boisei nwoke e mere atụmatụ na ọ bụ 1.75 nde afọ.
Ndi Lehia na achoputa ihe omuma nke ndi hominid, Homo habilis ; nakwa dị ka akụ dị oké ọnụ ahịa nke ụmụ anụmanụ na ihe ndị e ji emepụta ihe ndị mmadụ n'oge mbụ.
N'afọ 1976, Mary Leakey chọtakwara usoro ihe nchebe dị na Laetoli, ebe dị ihe dị ka kilomita 45 ma ọ bụ kilomita 28 n'ebe ndịda ọwa mmiri. Ihe mgbakwasị ụkwụ a, nke e chebere na ash ma kwenyere ịbụ ndị nna nna anyị bụ Australopithecus afarensis , gosiputa na umu nnụnụ na-aga ụkwụ abụọ n'oge Pliocene, ihe dị ka nde afọ atọ gara aga.
N'oge nchọta, nke a bụ ihe mbụ nke hominid bi-pedalism.
Gaa na Oke Mmiri ochie
Taa, ebe obibi ndi ozo nke Leakeys ka na-aru oru, ndi nyocha ihe omumu sitere n'uwa nile ka na-agbaputa ihe omimi ndi gbara anyi gburugburu. Ndị ọbịa na Olduvai nwere ike ịhụ ebe ndị a na-eme ihe mkpofu maka onwe ha n'okpuru nlekọta onye nduzi. N'elu ndagwurugwu, e nwere ụlọ ihe ngosi nka, nke Mary Leakey chọtara n'afọ ndị 1970 ma rụgharịa n'ime afọ ndị 1990 site n'aka otu ndị Getty Museum. Ọ bụ ezie na obere, ụlọ ihe ngosi nka ka na-adọrọ adọrọ, ọtụtụ ụlọ a raara nye n'ịkọwapụta saịtị ahụ site na ebe ndị mara mma.
N'ebe a, ị ga-ahụ nchịkọta nke hominid na akụkụ anụ ọhịa, yana ihe ochie ndị a na-akpọ Oldowan (okwu nke sụgharịrị 'site na Olduvai Gorge'). Ngwaọrụ ndị a na-anọchite anya ụlọ ọrụ ngwá ọrụ mbụ e ji mara ngwá ọrụ na akụkọ ihe mere eme nke ndị nna nna anyị. Iji chekwaa ihe ndị mbụ, ọtụtụ n'ime ihe ndị e gosipụtara na-adụnye, gụnyere ndị isi okpokoro hominid. Isi ihe ngosi ahụ gụnyere nnukwu nkedo nke Laetoli Footprints, tinyere ọtụtụ foto nke ezinụlọ Leakey na-arụ ọrụ na nsị mbụ nke nsị.
Ugbu a, a na-akpọ Oldovai Gorge dị ka Oldupai Gorge, nke a bụ okwu ziri ezi nke okwu Maasai maka osisi anụ ọhịa wildal.
Gaa na Sands Shifting
Ndi choro ime otu ub och i kwesiri ileghari anya n'ugwu nke Olduvai Gaa na Sands Shifting. N'ebe a, otu uzo nke ezi nwa ash na-eji nwayọọ nwayọọ agafe na ndagwurugwu na ọnụego nke ihe dị ka mita 55/17 kwa afọ n'okpuru ike nke ifufe ikuku. Ndị Maasai kwenyere na ash sitere n'ugwu Ol Doinyo Lengai, ebe dị nsọ nke aha ya sụgharịrị n'asụsụ Bekee dịka Ugwu Chineke. N'ụbọchị doro anya, a pụrụ ịhụ oke ugwu ugwu a dị oke ugwu site na Oldovai Gorge.
Mgbe ha rutere na ndagwurugwu ahụ, ndagwurugwu ugwu ahụ biri, na-agbakọta n'otu nkume ma mesịa gbakọta ka ọ bụrụ ihe dị egwu nke dị taa.
Aja nwere ọgaranya na ígwè dị ukwuu, nke mere na ọ na-adabere na ya mgbe a tụbara ya na mbara igwe - ihe na-eme ka ohere ohere foto . Oru nwere ike isi ike ichota ya site n'ile ya anya, na mgbe njem iji rute ebe ahu gunyere onu ugbo ala. N'ihi ya, a na-atụ aro ka gị na onye ndu na / ma ọ bụ ọkwọ ụgbọ ala na-aga njem. N'okporo ụzọ, echefula ilepụ anya maka egwuregwu egwuregwu na-agbagharị.