Peru bụ mpaghara nke ọrụ seismic bụ isi, yana ihe dị ka obere ala ọma jijiji 200 na-eme kwa afọ. Dị ka Ngalaba Na-ahụ Maka Mba Na-ahụ Maka Uwa, enweela ihe karịrị ala ọma jijiji 70 dị na Peru site na 1568, ma ọ bụ otu n'ime afọ isii ọ bụla.
Isi ihe kpatara arụ ọrụ a bụ mmekọrịta nke teknọnic abụọ dị n'akụkụ ụsọ oké osimiri ọdịda anyanwụ nke South America. N'ebe a, okpo Nazca, nke dị na ọwụwa anyanwụ Pacific Ocean, na-ezute South Pacific Platlate.
Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Na Ndabere nke a bu kwa ihe kpatara otu uzo di iche iche nke odida anyanwu nke South America: Ogige Andean.
Na Nazca Plate nọgidere na-amanye ụzọ ya n'okpuru ala nke ala nke ụwa, ebe ndị agha ndị a na-eme na tectonic na-eduga n'ọtụtụ ọdachi ndị dị na Peru . A na-emepụta ugwu mgbawa oge, Peru na-anọgidekwa na-arụ ọrụ volcanoic dị nwayọọ. Otú ọ dị, ihe ize ndụ nye ndị bi n'ógbè ahụ, bụ egwu nke ala ọma jijiji na ihe ize ndụ ndị yiri ya dị ka nkedo, nnukwu mmiri, na ebili mmiri.
The History of Earthquakes in Peru
Akụkọ ihe mere eme nke ala ọma jijiji ndị e dekọrọ na Peru laghachiri n'etiti afọ 1500. Otu n'ime ihe ndekọ mbụ nke nnukwu ala ọma jijiji sitere na 1582, mgbe ala ọma jijiji mere ka obodo ahụ bụ Arequipa jupụta ebe nile, na-ekwu na ọ dịkarịa ala 30 n'ime usoro ahụ.
Ala ọma jijiji ndị ọzọ dị kemgbe afọ 1500 gụnyere:
- 1687 - Ala ọma jijiji nke 8.2 mebiri Lima, Callao, na Ica. Mmiri mmiri ozuzo na-ebute mmiri na-ebibi ọdụ ụgbọ mmiri nke Pisco. Ọnụ ọgụgụ mmadụ gburu gburu ihe dịka puku ise.
- 1746 - Ala ọma jijiji Lima-Callao nke October 28, 1746, fọrọ nke nta ka Lima maa jijiji, mgbe ọdachi niile na-emetụta ya ma mebie obodo Port obodo nke Callao. Edere ihe dị ka puku mmadụ isii na-anwụ anwụ mgbe e mesịrị ala ọma jijiji ahụ (8.6 ruo 8.8) na mbufịt. Ihe oyiyi nke Kraist, nke batara na mbu jijiji nke 1687, gbagidekwara na ọdachi 1746. Ihe oyiyi a, nke a maara dị ka El Señor de los Milagros (Onye ọrụ ebube nke Miracles), bụ ebe a na-anọchite anya otu nnukwu okpukpe nke na-eme na Lima kwa October .
- 1868 - Ala ọma jijiji nke Arica nke 1868 nọgidere bụrụ ala ọma jijiji kachasị elu na akụkọ ntolite nke obodo (Arica bụ akụkụ nke Peru n'oge ahụ, mana ugbu a bụ nke Chile). Ala ọma jijiji ahụ, nke dị n'etiti 8.5 na 9.0, bibiri obodo dị iche iche na ndịda nke mba ahụ, gụnyere Arica, Tacna, na Arequipa, na-akpata ọ dịkarịa ala mmadụ 25,000 nwụrụ.
- 1928 - Ala ọma jijiji mebiri nnukwu obodo Chachapoyas na Northern Peru. Ihe omume ahụ kpatara ọgba aghara nke gburu mmadụ 25.
- 1946 - Na November 10, ala ọma jijiji nke dị 7.3 dị na mpaghara Ancash nke Peru. Ala ọma jijiji ahụ mebiri ala nke bibiri obodo Quiches ma mebie Conchucos na Mayas. E mere atụmatụ ọnụ ọgụgụ ndị nwụrụ anwụ n'etiti 1,400 na 2,000.
- 1970 - Ala ọma jijiji Ancash nke May 31, 1970, bụ ihe ọjọọ kachasị njọ na akụkọ ntolite nke Peru. Akwukwo nso ahu di n'osimiri Peru; ọ dịghị nnukwu ebili mmiri e dekọrọ. N'agbanyegh i na odighi ike karia ntuputa mbu (7.9 ruo 8.0 na Richter), ala oma jijiji mere ka nnukwu ala gbadaa si n'ugwu Ugwu Huascarán, ugwu kachasi elu nke Peru . Mmiri na ice na-agbaba obodo Yungay na Ranrahirca, na-egbu mmadụ 100,000 ma merụọ 200,000 ọzọ.
- 2007 - Onwa August 15, ala ọma jijiji nke 8.0 metụrụ n'ụsọ oké osimiri Central Peru. A na-enwe ala ọma jijiji ahụ n'ime obodo ahụ dum, ma Pisco, Chincha, na Ica nwere nsogbu kachasị njọ. N'ikpeazụ, ala ọma jijiji ahụ nwụrụ na 519 ndị mmadụ nwụrụ, 1,366 merụrụ ahụ, e bibiri ihe karịrị ụlọ 58,000.
Alakụba Distribution
Ọtụtụ ala ọma jijiji ndị e depụtara n'elu bụ ebe dị n'ụsọ oké osimiri, ma mpaghara atọ nke mba ndị dị na Peru - ógbè dị n'ụsọ oké osimiri, ugwu, na oké ọhịa - na-anọ n'okpuru ọrụ seismic.
Imirikiti ala ọma jijiji (5.5 na n'elu) na-eme n'akụkụ mpaghara mmepụta nke dị nso Peru-Chile Trenchi. Uzo nke ndi mmadu na-eme ihe ndi mmadu na-etiti na Andean Range na anyanwu n'ime oke ohia ( selva alta ). Osisi ndị dị ala nke Amazon, nke dị ugbu a, nwere ala ọma jijiji nke dị n'okpuru ala, na omimi nke 300 ruo 700 kilomita.
Ala Ọma Jijiji na Peru
Nzaghachi nke Peruvian na ala ọma jijiji na-aga n'ihu na-emewanyewanye mana ọ ka ga-eru ọkwa dị n'ọtụtụ mba mepere emepe. A na-akatọ nzaghachi nke ala ọma jijiji 2007, dịka ọmụmaatụ, na-agbanyeghị nchịkwa n'agbanyeghị na ọ bụ akụkụ dị mma. A kpochapụrụ ndị merụrụ ahụ ngwa ngwa, ọ dịghị ọrịa na-agbasa na ndị bi na ya nwere nkwado dị mma. Otú ọ dị, mmeghachi omume mbụ ahụ kpatara ahụhụ.
Dị ka Samir Elhawary na Gerardo Castillo si kwuo banyere ọmụmụ ihe gbasara afọ ofufo 2008 , "usoro dị na mpaghara mpaghara gbalịsiri ike ịnagide ọnụ ọgụgụ nke mberede na gọọmentị etiti, kama ịkwado mpaghara mpaghara, mebiri ya site na ịmepụta ihe. usoro mmeghachi omume yiri nke a. "Nke a mere ka e nwee ọgba aghara na arụmọrụ nke na-egbochi njikwa nke ọdachi ahụ.
N'ihe banyere njikere, Gọọmenti Peruvian nọgidere na-akụziri ndị mmadụ banyere ihe ize ndụ nke ala ọma jijiji na ihe ize ndụ ndị yiri ya. Otutu ihe ojoo na-eme kwa afo n'uwa dum, na enyere aka ichota obosara ala na uzo ozo ma kwalite usoro nchedo onwe onye.
Otu nsogbu nke na-adịgide adị, Otú ọ dị, ọ bụ ụlọ obibi dara ogbenye. Ụlọ na adobe ma ọ bụ mgbidi apịtị na-adighi adighi ike imebi emebi ala; ọtụtụ ụlọ dị otú ahụ dị na Peru, karịsịa na obodo ndị dara ogbenye.
Atụmatụ maka ndị njem na Peru
Ọtụtụ ndị njem agaghị enwe ihe ọ bụla karịa obere egwu mgbe Peru, n'ihi ya, ọ dịghị mkpa ichegbu onwe gị maka ala ọma jijiji tupu ma ọ bụ n'oge njem gị. Ọ bụrụ na ị na-ama jijiji, chọọ ala ọma jijiji na mpaghara mpaghara gị ozugbo (ma ọ bụrụ na ịnweghị ike ịhụ ebe nchekwa, gbaso ndụmọdụ dị n'okpuru). A na-egosipụta ebe nchekwa dị iche iche site na akara ngosi na-acha akwụkwọ ndụ na-acha ọcha na-ekwu " Zona Segura en Casos de Sismos " ("ala ọma jijiji" na Spanish bụ sismo ma ọ bụ terremoto ).
Maka nkọwa ndị ọzọ maka nchebe ala ọma jijiji mgbe ị na-eme njem, gụọ Atụmatụ Nchedo Ala Ọma Jijiji Maka Ndị Njem Ọhụụ (dị mkpa maka ndị njem niile nọ n'afọ ndụ).
Ọ dịkwa mma idebanye njem gị na ụlọ ọrụ nnọchiteanya gị tupu ịga Peru.